تاثیرات بصری خط در طراحی لباس
تاثیرات بصری خط در طراحی لباس یکی از مهمترین عوامل زیبایی شناسی در این حوزه است. خط ردپای نقطه در حین حرکت می باشد، که چشم را به مسیر خود هدایت می کند. خط از دیدگاه ریاضی، از به هم پیوستن نقطه ها به وجد می آید؛ دارای طول و فاقد عرض می باشد. نشان دهنده ی جهت و موقعیت است و نیز مرز سطح را شکل می دهد و آن را محدود می کند. خطوط اولین،مهمترین و اساسی ترین ابزارهایی هستند که طراح لباس برای ارائه ی مدل های متنوع، طرح های ایده آل و لباس های مناسب برای اندام های گوناگون در اختیار دارد. خط در لباس می تواند در ساختار و تزئین به طور جداگانه و یا همزمان، ایفای نقش کند. خط به صورت های مختلف، بر روی لباس ایجاد می شود. از جمله ی آن می توان به نقش یا بافت پارچه، درز، ساسون، چین، چاک و تا کردن اشاره کرد. در طراحی لباس خطوط به دو دسته ی مستقیم و منحنی تقسیم میشوند ولی در عمل، تنوع بسیاری دارند.
برای بررسی تاثیرات بصری خط در طراحی لباس، باید تک تک خطوط آنها در نظر گرفته شود تا در نهایت طراح از برآیند آنها برای رسیدن به هدف خود بهره جوید.
خطوط عمودی
چشم انسان در برخورد با خط پیامی را به مغز می رساند. در نتیجه بدون توقف در امتداد خط حرکت کرده و مغز بدون توجه به اندازه ی واقعی خط مورد نظر، آن را درازتر تصور می کند. خط عمودی ساده در لباس به طور کلی قد را افزایش می دهد و فرد را لاغرتر از آنچه که هست نشان می دهد. دلیل این امر نیز هدایت چشم در مسیر خود به سمت بالا و پایین است. چشم آن مسیر را ادامه می دهد تا زمانی که خط افقی، آن را قطع کند. با ایجاد خطوط و با برش های عمودی در لباس از طرفی به علت حرکت چشم از بالا به پایین و بالعکس روی خط عمودی و از طرف دیگر در نتیجه ی تقسیم شدن اندام به دو بخش، فرد لاغرتر و کشیده تر تصور میشود، مشروط بر اینکه خط عمودی با هیچ خط افقی قطع نشده باشد.
خطوط افقی
خطی آرام، بی هیجان، غیر فعال و وسیع است و چنانچه در یک لباس بکار برده شود آرامش و لطف خاصی می آفریند. بدین سبب از این خطوط در طراحی لباس های بچه گانه و لباسهای راحت بیشتر استفاده میشود. خط افقی در لباس به طور کلی اندام را کوتاه و چاق نشان میدهد. دلیل آن هدایت چشم در عرض لباس میباشد. این مسیر تا زمانی که توسط خط عمودی قطع شود ادامه پیدا میکند. خطوط یا برش های افقی نوعی بیتحرکی را به ذهن می آورند و وقفه را به ذهن متبادر میکنند. خط افقی حرک آزاد چشم (از بالا به پایین آمدن را متوقف و تصور از ارتفاع و بلندی تغییر میکند. برای اینکه اندامی را گردتر و پهن تر نشان دهیم، باید چشم را تشویق کنیم به جای آنکه به صورت عمودی حرکت کند، افقی یا اریب حرکت کند که در این حال توقف چشم موثر است.
خطوط اریب(مایل)
خطوط مایل خصوصیات هر دو خط افقی و عمودی را دارند. تاثیرات بصری خط در طراحی لباس در رابطه با خطوط اریب از جمله برش های مایل، حالت وقار و آرامش و در عین حال زیبایی و لطافت را در لباس یکجا به وجود می آورد. از طرفی نیز خط مایل مهیج، بی ثبات و نشان دهنده ی سقوط است و باعث ایجاد تنش و جلب توجه میشود خط مورب میتواند در افزایش قد و پهنای اندام موثر باشد، این دو تاثیر در انتهای دو خط اتفاق می افتد و علت آن مقایسه ی دو انتهای خط توسط چشم می باشد. ضخامت، طول و زاویه ای که خط مورب با خط افقی میسازد در تاثیرات بصری آن موثر میباشد. خطوط و برش های مایل پیچیده و جذاب هستند، بنابراین در لباس باعث تنش و جلب توجه می شوند و توجه را به جزئیات جلب می کنند. وجود خط مورب در لباس اندام را باریک و بلند نمایان میسازد درجه ی شیب خط مورب موجب میشود تا به خط عمودی یا افقی نزدیک شود. خط مورب کوتاه بر پهنای اندام می افزاید و خط مورب بلند سبب بلند تر نشان داده شدن قد می شود.اگر خط اریب زاویه ای کمتر از ۹۰ درجه داشته باشد نزدیک به خط افق میشود و تاثیرات بصری اش به خط افقی نزیک میشود، در نتیجه اندام را پهن تر نشان میدهد. خط اریب با زاویه ی بزرگتر از ۹۰ درجه به عمود نزدیک میشود و تاثیرات بصری اش هم به خط عمود میل میکند و بر اندازه ی قد و لاغری می افزاید.
خط شکسته
خط شکسته خطی است بسیار مهیج، عصبی، تندخو و در عین حال تاثیرات بصری خط مایل را در بر دارد. تکرار خط شکسته در یک لباس آن را خسته کننده جلوه می دهد بنابراین بهتر است در طراحی لباس از این خط تنها در نقاطی خاص که لازم است استفاده می شود و مورد توجه قرار گیرد. از برخورد برش های مستقیم عمودی و افقی و همین گونه از برخورد برش های مستقیم مایل خط شکسته یا زاویه دار به وجود می آید. این خط بسیار نافذ است و توجه را به نقطه ی مورد نظر در اندام و لباس جلب می کند. همچنین خطوط زاویه دار و دندانه دار حالت خشن و برنده دارند و در تکرار آن ها در لباس باید دقت کرد، زیرا زاویه ی حاده و تند آن جدی و عبوس بودن را القا می کند و این امر برای طراحی لباس خانم ها جذابیتی ندارد.
خط منحنی
خط منحنی خطی بدون خطر، آرامش دهنده و موزون است و حسی از جنبش و تحرک ریتمیک را القا می کند. نکته ی قابل توجه این است که هرقدر انحنای خط کمتر باشد ملایمتر و آرام تر به نظر می رسد و خطوطی با انحنای زیاد بی قرار و نا آرام جلوه می کنند. برش های منحنی با نقوش و خطوط مدور در لباس، جوانی و هیجان بصری و گردی را به اندام می افزاید. برش منحنی ملایم، گذرا، موزون و بسیار زنانه است. تشابه خطوط طبیعی بدن با این خط ظرافت و نرمی آن را بیشتر القا می کند. قسمتی از اندام که در فضای داخلی انحنا قرار میگیرد بیشتر جلب توجه میکند و چاق تر و درشت تر نشان می دهد.